Artisjok is een prachtige plant met grijze bladeren en blauwpaarse bloemen. De bloemknoppen zojn eetbaar en hij kan tot anderhalve meter hoog worden.
De artisjok is niet helemaal winterhard. Zorg voor een groot plantgat met een luchtig mengsel van potgrond met wat compost en een handje grof zand. Ook kun je bij kans op vorst de grond rond de wortels in de winter afdekken met stro of bladeren, etc. En plant de artisjok niet op een te natte plaats, want hij staat graag op een beschutte, warme en zonnige plaats.
Oogst de bloemknoppen als ze zo groot mogelijk zijn maar nog wel gesloten. Als de bloemknop eenmaal open gaat (je ziet dat aan de bloemblaadjes die elke dag wat wijder gaan staan) gaat dat ten koste van de smaak en zeker van de structuur ( taai en stug in plaats van zacht en vlezig). Eet artisjokken zo vers mogelijk, het liefst dezelfde dag.
Van de artisjok eet je de gekookte bladeren van het bloemhoofd. Je pelt de blaadjes af en doopt ze in een vinigraitte-, yoghurt- of mosterdsaus; vervolgens zuig je ze tussen je tanden af. Als de blaadjes eraf gegeten zijn kun je de bodem, ontdaan van de haren, eten.
Als je de bloemknoppen niet eet dan komen er prachtige paarse bloemen tevoorschijn die insecten aantrekken waaronder bijen en vlinders.
Er worden verschillende geneeskrachtige eigenschappen toegedicht aan de artisjok. Meer info: Plants for a Future database onder Medicinal uses.
Vermeerdering en opkweek
Zaai artisjokken binnenshuis vanaf maart. Gebruik een of twee zaden per potje, en laat uiteindelijk één plant per potje staan. Plant ze vanaf half mei in de volle grond. Gezaaide planten gaan in nederland niet gemakkelijk in hetzelfde jaar bloeien, daarvoor is ons seizoen te kort. De planten vormen echter een fors wortelgestel en lopen in het tweede jaar weer uit vanuit de ogen (=knoppen) op het nog levende onderste stengeldeel. Van deze scheuten laten we er 2 of 3 staan, de rest breken we af. De scheuten die blijven staan worden geschraagd door een flink wortelstelsel en zullen zich snel ontwikkelen om vanaf medio juni te gaan bloeien. De oogst valt dan in juli of augustus.
De afgebroken scheuten kunnen we gebruiken voor de vermeerdering. Kort het blad tot de helft in en pot de scheuten op in een mengsel van zand en potgrond. Dek ze nog een tijd af met plastic om de verdamping tegen te gaan. Alhoewel ze er robuust uitzien (distelachtig), drogen ze toch snel uit. Houd ze een tijdje uit de zon tot ze goed geworteld zijn. Geef ze dan geleidelijk aan meer licht en plant ze uit in de volle grond als ze goed aan de groei zijn.
Artisjokken zijn overblijvend en kunnen zeker een jaar of drie op de zelfde plek blijven staan. Ze vragen wel flink wat ruimte: afhankelijk van de varieteit moeten we 80 tot 100 cm tussen de planten aanhouden.
zie ook: https://www.mooiemoestuin.nl/groenteteelt/overig/artisjok/
Bijzonderheden van Artisjok
Latijn: | Cynara scolymus | Familie: | Composietenfamilie (Asteraceae) |
Type: | HHP | Standplaats: | Zon |
Plantenlaag: | Kruidlaag | Soort begroeiing: | Eetbare groente, vlinderplant, bijenplant, medicinaal |
Bodem/bemesting: | luchtig mengsel van potgrond met wat compost | ||
Bloeikleur: | Paars | Bladkleur: | Grijs |
Hoogte: | 150 cm | Plantafstand: (∴ x ⇔) | 100 x 100 cm |
Bloeiperiode: | aug | Wintergroen: | nee |
Bijzonderheden: | delicatesse, neemt veel ruimte in, mooi grijs blad en prachtige bloemhoofden als je hem laat doorschieten. | ||
Vermeerderen door: | Zaaien - voorzaaien binnen | Snoeien in: | n.v.t. |
zaaien/ planten in: | mrt | kiemduur: | 30 dgn |
Moestuin gewastype: | Overig | Oogsten vanaf: | juli en augustus |
Goede buur: | tuinbonen |